REFAKATÇİ

Banyo bireyin hijyenik bakımının önemli bir parçasıdır. En önemli amacı temizliği sağlamaktır. Ayrıca, vücudu artık maddelerden arındırır, kötü kokuları önler, bireye rahatlık ve güven duygusu verir.

- Banyo yapmanın ya da yaptırmanın amaçları şu şekilde sıralanabilir
- Deri temizliğini sağlamak ( Enfeksiyonları önlemek)
- Deri durumunu gözlemek ve değerlendirmek Bireyin rahatlamasına yardım etmek
- Kan dolaşımını uyarmak
- Solunum hız ve derinliğini uyarmak
- Derinin uyarılması ve kasların gevşemesini sağlamak
- Beden imajını korumaya yardım etmek
- Bakım verici ile hasta arasında iletişimi sağlamak
- Banyo sırasında kas ve eklemlerin hareket ettirilmesi ile kas tonüsünün ve eklem fonksiyonlarının korunmasına yardım etmek

Hasta Banyosu Sırasında;

- Hastanın gizliliğinin korunmasına
- Hasta güvenliğinin sağlanmasına
- Hastanın üşümemesine
- Hastanın bağımsızlık duygusunun geliştirilmesine
- Hastanın fiziksel ve psiko-sosyal yönden değerlendirilmesine dikkat etmelidir.

Hasta Banyoları, Uygulama Amacına Göre İkiye Ayrılır;

Temizleyici banyolar; Amacı cilt üzerindeki ter, sebum, idrar, feçes gibi atıkların uzaklaştırılması amacı ile temizleyici maddeler kullanılarak yapılan banyolardır. Bireyin isteği ya da bakım vericinin gerekli gördüğü durumlarda uygulanır.

- Yatak içinde tam banyolar Lokal (kısmi) banyolar
- Lokal (Kısmi) banyolar

Tedavi edici banyolar; Hekim istemi ile gerçekleş¬tirilen, banyo suyunun içine tedavi edici, lokal etkili ilaçların eklendiği banyolardır.

- Isı banyoları
- İlaçlı banyolar

Temizleyici Banyolar

- Tam Yatak Banyosu;

Genellikle, temizleyici amaçla uygulanan banyolardır. Yatak banyoları, yatağa bağımlı ya da bilinçsiz hastalara, güçsüz bireylere, vücudun silinmesiyle uygulanan silme banyolarıdır. Bazı nedenlerle, hastanın yatağa bağımlı olduğu, fakat yatak içinde gereksinimini karşılayabildiği durumlarda da bu tip banyolar tercih edilir.

Temizlik amacıyla verilen banyolarda mutlaka hastanın tercihleri göz önüne alınmalıdır. Kullanılacak malzemeden, banyonun zamanına kadar tüm konularda görüşü alınmalıdır.

Yatağa bağımlı bireylerde vücut, salgı ve atıklarla kirleniyorsa her gün bakım verilmeli, fakat derinin kurumaması sağlanmalı, nemlilik sürdürülmelidir. Bu amaçla, nemlendirici losyonlar kullanılmalıdır.

- Kısmi Yatak Banyoları

Tüm yatak banyosunun tolere edilemeyeceği ya da ihtiyaç olmadığı durumda belli bir bölgenin silinmesi ile yapılır. Kısmi vücut banyosu, el, yüz, koltuk altı, perine ve sırt gibi vücut bölgelerinde uygulanır.

Özellikle hastanın kendisini rahatsız hissettiği ve vücut kokularının olduğu durumlarda tercih edilir. Bakım verici, yapabilen hastalarda yardım edici pozisyonda, yapamayan hastalarda uygulayıcı roldedir.

- Küvet Banyoları

Yardımsız ya da az bir yardımla banyoya girip çıkabilen hastalarda tercih edilir. Tedavi ya da temizleyici amaçla kullanılabilir. Hem hasta, hem de bakım verici için yatak banyosundan daha kolaydır.

Bakım verici, çoğunlukla yardımcı pozisyondadır. Fakat hastanın emniyeti için (düşme, kayma) gerekli önlemleri almaktan sorumludur. Toplumsal alışkanlık ve kültürümüz gereği küvet banyoları pek tercih edilmez. Çoğunlukla, yürüme yeteneğini kaybetmiş ya da omurilik felçli hastalarda uygulanan banyolardır.

Tedavi amacı ile de kullanılır. Bu amaçla kullanılan banyolar, hasta için organize edilmiş özel banyolar olmalıdır. Küvette, oturma ve tutunma yerleri bulunmalıdır. Banyoda en fazla 20 dakika kalınmalı ve her 5 dakikada bir kontrol edilmelidir.

- Duş Banyo

En sık tercih edilen banyo tipidir. Duş banyo, hastanın hareket edebildiği ve hareket etmesinde bir sakınca olmadığı durumlarda tercih edilir. Hasta ayakta durarak banyo yapar. Ancak, kaymalara ve düşmelere karşı tüm güvenlik önlemleri alınmalı, banyo bu biçimde düzenlenmelidir.

Duş içinde, oturma ya da ayakta durma sırasında, hastanın tutunabileceği ya da destek alabileceği yerler olmalıdır. Uzun süre ayakta duramayan hastalar için oturma bölümü olmalıdır. Hastaların, özellikle yürüyemeyen hastaların sandalyeden küvet içine alınması için sabit ya da taşınabilir taşıma sistemi kullanılmalıdır.

Acil bir durumda yardım çağırabilmek için, mutlaka çağrı zili vb. yerleştirilmelidir. Banyo sırasında hasta yalnız bırakılmamalı ve banyo kapısı içeriden kilitlenmemelidir. Duş ve küvet banyolarından sonra, banyo mutlaka dezenfekte edilmelidir.

Yatak İçinde Tam Vücut Banyosu

Fiziksel problemlerinden dolayı yataktan kalkamayan hastalarda, temizlik ve rahatlık sağlamak için yapılan tüm vücudu temizleme işlemidir. Yatak banyosu, aynı zamanda hem hastanın yatak içinde hareket ederek dolaşımın hızlanmasını sağlar hem de deriyi değerlendirmek için iyi bir fırsattır.

Yatak banyosu uygulanırken, eldiven giyme, yatak kenarlıkları, temizden kirliye doğru temizleme gibi tüm standart önlemler alınmalıdır. Eldivenler, kirlendikçe değiştirilmeli ve asla kirli eldiven ile temiz alanlara ve malzemeye dokunulmamalıdır.

Malzemeler

- Yüz havlusu (2 adet) (Hastaya ait olması tercih edilir)
- Banyo havlusu (2 adet) (Hastaya ait olması tercih edilir)
- El Bezi
- Sabun ve Sabunluk (Hastaya ait olması tercih edilir)
- Yıkama küveti ( 2 adet)
- Su ( 43 - 46° C )
- Temiz iç çamaşırı ve gecelik / pijama
- Temiz yatak takımları (Gerekiyor ise)
- Deodorant vb.
- Tek kullanımlık eldiven
- Çöp kutusu

Gerekiyor ise;

- Perine temizliği malzemeleri
- Ağız bakımı malzemeleri
- Saç temizliği malzemeleri
- Tırnak makası