REFAKATÇİ

Deri çok çabuk kirlenen organlarımızdandır. Metabolizma sonucu oluşan artık maddelerden
(Sodyum, üre amonyum vb.), deri parçaları, ter ve kirden arındırmak için deri temizliği yapılır.

Patojenler için kültür ortamı vazifesi gören bu birikimlerin kaldırılması infeksiyonu önler, derinin bütünlüğünü ve sağlığın devamını sağlar.

Banyo yapılırken cilde yapılan friksiyon hem sistemik hem de lokal olarak dolaşımı ve sinirleri uyarır. Eklem fonksiyonlarını korur; gevşeme ve rahatlık sağlar. Dolaşımın artması böbrek fonksiyonlarını da artıracağından artık ürünlerin bu yolla atılması da sağlanmış olacaktır.

Banyolar yatan hastada aktif ve pasif olarak egzersizi sağlar.

Pozisyon değiştirme, adale hareketleri, solunum sayısı ve derinliğini de artırarak, akciğer
komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olur.

Her hasta için deri bakımı gereklidir, ancak;

- Geçici ve devamlı yatağa bağımlı olan, felçli, şuursuz ve alçılı hastaların,
- İnkontinansı olan, kötü beslenmiş ve periferal dolaşımı bozulmuş hastaların, deri bakımına özel olarak önem verilmelidir.

Hastanın Deri Bakımı İçin;

- Yapılacak işlem hastaya anlatılarak birlikte planlanır ve katılımı sağlanır.
- Hastanın güvenliğini sağlayarak, işlem süresince hastanın aktiviteleri gözlenir.
- Yatak yaralarının gelişebileceği bölgeler, daha dikkatli kontrol edilir.
- Periferal dolaşım bozukluğu olan hastanın uç kısımları, özellikle kontrol edilir.
- Özgüveni koruma ve arttırma.
- Hasta pozisyonunu muntazam değiştirmek, deride aşırı basıncı azaltır. Vücudun uç
kısımları ve kemik çıkıntıları desteklenir.
- Hastada inkontinans durumu var ise su ve sabunla o bölgeler temizlenir.
- Derideki çizik, kızarıklık, turgor ve tonüsü kontrol edilir.
- Yatak takımlarının kuru ve buruşuk olmamasına, hastanın yataktan kaymamasına
özen gösterilir.
- Hastanın derisine belirlenen teknik ile masaj yapılır.
- Çevre ısısı hastanın fiziksel durumuna ve alışkanlıklarına göre ayarlanmalıdır. Kapı
pencere kapalı olmalı, hava akımı olmamalıdır.
- Kullanılacak sabun ve diğer tuvalet malzemeleri, kişinin alışkanlıklarına göre farklılık
gösterir. Yaşlıların derileri kuru ve ince olduğundan ve fiziksel aktiviteleri azaldığından,
daha seyrek banyo yapmaları gerekir.

Hasta banyoları amaçlarına göre, üçe ayrılır;

- Temizlik amacı ile yapılan banyolar.
- Tedavi amacı ile yapılan banyolar.
- İlaçlı banyolar.

Hasta Temizlik Banyoları

Yatak, küvet, duş ve lokal banyo olarak yapılır. Hepsinde amaç, deriyi temizlemek ve artıkları
atmak, dolaşımı uyarmak ve hastayı rahatlatmaktır.

Hasta Tedavi Edici Banyolar

İstenilen fiziksel etkileri meydana getirmek için verilir. Hastalar bu işlem esnasında hemşirenin, devamlı gözetiminde olmalıdır.

Su sıcaklığı 32°C - 38°C olan ılık banyolar ve 39°C - 40°C olan sıcak banyolar, kas gerginliğini azaltarak; ağrı, yorgunluk ve rahatsızlığı giderir. Su sıcaklığı 2°C, -10°C olan soğuk banyolar ise vücut ısısını düşürmek amacı ile yapılır.

Hasta İlaçlı Banyoları

Derideki iritasyonu azaltmak ve rahatlığı sağlamak için verilir. Üç tür ilaçlı banyo vardır;

1- Sodyum Bikarbonatlı Banyolar; Kasılmaları iyileştirmek veya yatıştırıcı etkisi için yapılır. %5 oranında kullanılır.

2- Tuzlu Banyolar; %2 oranında, derideki sinirleri uyarmak için yapılır.

3- Nişastalı, Yulaf Ezmeli ve Kepekli Banyolar; Deri iritasyonunu azaltmak amacı ile kullanılır.